Chess Lessons by Vladimir Popov Recensie: Gerard Rill

Elke schaker met een beetje ambitie heeft ze in zijn kast staan: boeken van experts die je helpen een betere schaker te worden. Al deze experts beschikken over indrukwekkende referenties: ofwel ze hebben zelf hun meesterschap bewezen in de praktijk, ofwel ze hebben anderen tot grote hoogten gebracht. Hun boeken staan vol met voorbeelden van spelers wier nivo voor ons onbereikbaar is: een bewonderend zuchten is wat ze ons ontlokken. Maar of ze ons beter leren schaken is maar zeer de vraag. Een kleine greep uit mijn boekenkast:
• “Improve your chess” van Tisdall - helemaal niet slecht, in elk geval zeer praktisch
• “Study chess with Tal van Koblentz – eigenlijk een ster vehikel voor Tal
• ”Chess Lessons” van Yusupov – vooral veel opgaves, weinig lesstof (Yusupov zei tegen me: “don’t take it too seriously”)
• “Secrets of chess training” van Dvoretsky - te moeilijk voor mij (en teveel werk misschien ook wel)
• “Improve your positional chess” van C. Hansen - hoge kwaliteit, waarbij ik slechts amechtig kan zuchten
• “Chess for zebra’s” van Rowson – ik denk dat ik er veel van geleerd heb, maar het was vooral een genot om te lezen
• “The method in chess” van Dorfman – zou een beroemde trainer zijn, maar de methode ontgaat mij volledig
• “Revolutionize your chess” van Moskalenko – ik heb het echt geprobeerd, maar ik vind zijn systeem volledig onbruikbaar
• “Het middenspel” van Euwe – onverminderd waardevol, maar als je Rowson leest dan snap je dat de schaaktheorie de laatste 50 jaar grote sprongen heeft gemaakt

Kortom: een middag meedenken bij de uitleg van Genna Sosonko tijdens Tata Chess levert mij meer op dan uren zwoegen op Dvoretsky. Het gezamenlijk analyseren van een verloren partij tegen een veel sterkere clubgenoot geeft me meer "food for thought" dan alle boeken van Euwe bij elkaar. Hoe komt dat toch? Volgens mij komt het door het fenomeen HERKENNING! Schaaklessen zouden moeten gaan over mijn fouten, dus over partijen die ik (mee)beleef, waarin ik actief participeer, waarin ik mijn denkkracht meet met die van de expert. Helaas zijn er weinig boeken over mij geschreven, het is even slikken maar ik begrijp het wel.
Maar ik heb goed nieuws: Vladimir Popov heeft een boek geschreven waarin ik mezelf herken. Popovs partijfragmenten gaan zelden over Capablanca, Botwinnik of Karpov, maar vooral over de zusjes Kosintseva, die bij tijd en wijlen hetzelfde gepruts laten zien als ik zelf (en velen met mij) vaak produceer. Popov behandelt onderwerpen die ik zelden in andere leerboeken tegen kom:
- too much calculation
- calculation neglected or cut short
- obvious moves and reflex answers
Om maar niet te spreken van:
- errors due to lack of knowledge
Heerlijk om je eigen zet als eerste behandeld te zien, klip en klaar weerlegd en voorzien van een verstandig advies. Dit is nou een leerboek dat ik zonder enige reserve kan aanraden aan elke speler tot een rating van zeg 2100. OK, één minpuntje dan: die foto’s! Wat een oostbloksomberheid stralen die uit. Toch kopen hoor, dit boek!