The Taimanov Bible Auteurs: I. ivanisevic, M. Perunovic en R. Markus Recensie: Gerard Rill

Het Siciliaans is van jongsaf aan mijn favoriete opening geweest. Het begon met de Kan (2... e6 en 4... a6) die ik niet gehinderd door enige theoretische kennis met succes speelde. Daarna kwamen de Sveshnikov, de Najdorf, de Scheveninger en de Draak die ik allemaal met veel plezier heb gespeeld. De Taimanov (2... Pc6 en 4... e6) vond ik nooit zo aantrekkelijk, omdat na bijv. 5.Pb5 d6 6.c4 zwart zich in een soort drie rijen systeem moet terugtrekken.

Voor mij ligt "The Taimanov Bible" van het Servische trio Ivanisevic, Perunovic en Markus. De schrijvers stellen in het voorwoord dat elk van hen 20 jaar ervaring in dit boek hebben gestopt. Dat is te merken! Ik heb de afgelopen weken menig uur doorgebracht met het doornemen van de kritische varianten in de Taimanov. Ik vind het een verademing om eens geen repertoire boek te gebruiken, maar een boek waar ook alternatieve en minder goede varianten van zwart geanalyseerd worden. (waarschijnlijk de reden dat de schrijvers het boek een bijbel noemen). Groot voordeel van deze aanpak is dat je (a) veel beter begrijpt waarom je een bepaalde variant speelt en je (b) kunt kiezen tussen varianten die je al dan niet bevallen. Laten we 3 cruciale pogingen van wit bekijken om de Taimanov aan te pakken.

De 5.Pb5 variant. De schrijvers stellen voor om via een handige zetvolgorde het gif uit deze zet te halen, nl: 1.e4 c5 2. Pf3 Pc6 3.d4 cd4 4.Pd4 Dc7. Wanneer wit nu 5.Pb5 speelt volgt 5... Db8 en zwart blijft zeer flexibel omdat de de dame erg goed staat op b8 en de e-pion nog op zijn plek staat. Die laatste factor betekent dat wit niet alleen rekening moet houden met e7-e6, maar ook met e7-e5 en zelfs g7-g6. Na bijv. 5... Db8 6.c4 Pf6 7.Ld3 g6!? 8.P5c3 Lg7 9.0-0 d6 heeft zwart goed spel met het plan a7-a6 en b7-b5.

De Engelse aanval. Deze aanpak met Le3, Dd2 en 0-0-0 is erg gevaarlijk voor zwart. Het recente boek van Zaven Andriasyan maakt duidelijk dat zwart hier iets te bewijzen heeft. The Taimanov Bible stelt (o.a.) een geheel nieuwe aanpak voor. Na 1.e4 c5 2.Pf3 Pc6 3.d4 cd4 4.Pd4 Dc7 5.Pc3 e6 6.Le3 a6 7.Dd2 Pf6 8.0-0-0 Lb4 (ipv het normale 8... Le7) 9.f3 0-0 (ipv het populaire 9... Pe5). Wonderlijk genoeg wordt deze variant niet geanalyseerd door Andriasyan. Ivanisevic c.s. dopen het logische vervolg 10.g4 (10.a3 Le7 geeft zwart na een later b7-b5-b4 een fijn aanknopingspunt) b5 11.g5 Ph5 "de Servische variant" en komen tot de conclusie dat deze zeer goed speelbaar is voor zwart.
De laatste mode 7.Df3. De grote pleitbezorger van deze variant is Nepomniatchi. Het idee is om na Df3-g3 Dc7xg3 h2xg3 via de half open d- en h-lijn zwart onder druk te zetten. De schrijvers geven 2 interessante mogelijkheden voor zwart, waarbij het snelle d7-d6 de eerste keer is dat we in een soort Scheveninger terecht komen.
Die laatste bijna trotse constatering, n.l. dat we d7-d6 koste wat kost vermijden, is een heilig principe voor de Taimanov speler. In de variant met het simpele 6.Le2 en 7.0-0 is elke Scheveninger speler blij om gewoon lekker 6...d6 en 7...Le7 te spelen. Maar nee, de Taimanov speler moet 6...a6 7.0-0 Pf6 8. Le3 Lb4 spelen om na 9.Pa4 0-0 10.c4 Le7 11.Pc3 in een lastig soort 3-rijen systeem te belanden. Maar dat is natuurlijk een kwestie van smaak.

The Taimanov Bible is een geweldig boek voor liefhebbers van deze variant. Het zit barstensvol originele analyses en is volledig up to date. De recente boeken van eerder genoemde Zaven Andriasyan ("The English Attack against the Taimanov Sicilian" uit 2015) en het duo Alexander Delchev en Semko Semkov ("The Most Flexible Sicilian" uit 2014) zijn in één keer overbodig geworden voor liefhebbers van deze variant. Als ik één puntje van kritiek mag geven is dat het ontbreken van tekst. Een beetje uitleg kan bij zo'n positionele variant erg veel toevoegen, zeker voor amateurspelers die zich deze opening willen eigen maken. Maar verder heb ik alleen maar lof voor dit imposante standaardwerk over de Taimanov.

Gerard Rill