The Grand Prix Attack by Evgeny Sveshnikov Recensie: Gerard Rill

Ik heb altijd een haat-liefde verhouding gehad met Evgeny Sveshnikov. Hij bezorgde me dankzij zijn Sveshnikov-variant veel prachtige overwinningen in het Siciliaans, maar propageerde ook een sterk Anti-Siciliaans middel met 2.c3, waar mijn tegenstanders tot mijn ergernis steeds vaker gebruik van maakten. Waarom deed hij dat in godsnaam? Als klap op de vuurpijl komt hij nu met een boek over de Grand Prix aanval, met als ondertitel: "fighting the Sicilian with an early f4". Hij toont overtuigend aan dat wit een plus kan claimen met de opzet 2.f4 Pc6 3.Pf3 en 4.Lb5, vaak gevolgd door c2-c3. Echter: de meeste Siciliaanspelers weten dat je 1.e4 c5 2.f4 met 2....d5 moet beantwoorden (3.ed5 Pf6!), met prettig spel. Sveshnikov biedt hier geen oplossing voor, al toont hij wel overtuigend aan dat wit de pion kan behouden zonder echt in gevaar te komen. Hij schrijft in zijn nawoord: "It is important to point out that by no means all masters and grandmasters, to say nothing of amateurs, risk playing 2...d5. And even here, after 3.ed5 almost half reply by taking back with the queen on d5, and then after 4.Pc3 black has problems." Een deel van het boek is gewijd aan 1.e4 c5 2.Pc3 en dan pas f2-f4, al belooft dit minder kansen op voordeel tegen een goed voorbereide tegenstander. Wanneer we kijken naar de originele Grand Prix met 2.Pc3 3.f4 4.Pf3 en 5.Lc4, dan is Sveshnikovs conclusie dat deze variant zijn kracht heeft verloren en dat het eerder wit is die moet zoeken naar gelijk spel. Alleen bij de versie met 5.Lb5 heeft wit kansen op een voordeel, zeker in praktische zin omdat het best lastig is voor zwart om hier een veilige weg te bewandelen.
Ik was al bezig om deze recensie af te ronden toen ik besloot om tenslotte (!) de introductie eens te lezen. Dat bleek een interessante schaakfilosofische verhandeling te zijn over de opening in het algemeen en het Siciliaans in het bijzonder. Sveshnikov houdt er originele denkbeelden op na en dat is altijd leuk om te lezen. Hij claimt bijv. dat het Spaans de beste opening is voor wit, en het Siciliaans voor zwart. Hij stelt dat niemand wereldkampioen kan worden als hij deze openingen niet beheerst. Dit mag tijdens de Kasparov-Karpov-periode zo zijn geweest, maar tegenwoordig is 1....e5 toch echt het meest populaire antwoord op 1.e4. Alle topspelers hebben het Russisch op hun repertoire en steeds vaker wordt het "echte" Spaans vermeden om niet stuk te lopen op de Berlijnse muur.
Het voorliggende boek is het tweede boek uit een reeks die startte met "The complete c3 Sicilian", en zal eindigen met de beste bestrijdingswijze van het Siciliaans, nl. na 2.Pf3 Pc6 3.Lb5! Hier lijkt Sveshnikov wel gelijk te krijgen van de huidige topspelers: 3.Lb5 is inmiddels de favoriete keus van bijv. zowel Carlsen als Anand. Voor iedereen die dit Grand Prix repertoire speelt of wil spelen, is dit boek een uitstekende referentie en brengt het je direct up to date. Voor de zwartspelers is dit boek een must om dit op amateurniveau bijzonder populaire repertoire het hoofd te bieden.