Vassily Ivanchuk

by Nikolay Kalinichenko

Recensie: Gerard Rill
Terug

In mijn huis in Amsterdam had ik een foto hangen met het hoofd van Ivanchuk. Ik kreeg daar veel commentaar op, meestal met de strekking: haal alsjeblieft die foto weg, ik word zo akelig van die man! Zelf kan ik uren kijken naar het gezicht van Ivanchuk, het is een kop waar ik blij van word. De foto op zijn "100 Selected Games" is een goede keuze. Ivanchuk kijkt je aan maar ziet je niet. Hij is elders met zijn gedachten. Ik vermoed niet bij het schaken, maar in elk geval weg van de interviewer voor wie hij zich in een pak heeft gehesen. Zijn ongeschoren gezicht met de in elkaar overlopende wenkbrauwen suggeren een rauwe woestheid, die zijn licht opkrullende mondhoeken weer wat teniet doen. Zijn warrige dikke haardos waar hij voor de vorm af en toe een hand doorheen haalt, is die van een kunstenaar. Als je interviews ziet met Ivanchuk wisselt hij vrolijke, bijna kinderlijk enthousiaste antwoorden af met in zichzelf gekeerde momenten - waarbij zijn gedachten afdwalen naar mooiere werelden? De vraag brengt hem dan weer even terug onder de mensen. Wonderlijk overigens hoeveel schakers net als Ivanchuk bijna elke zin beginnen met het woord "okay". Alsof ze de vrager hun beperkte inzicht vergeven, om daarna over hun vergezichten te vertellen die zij hebben gehad tijdens de partij.
Het werd tijd dat iemand een boek schreef over de partijen van Ivanchuk. Ik ken geen partijenverzameling waar zoveel dames worden geofferd als in deze. De creativiteit van Ivanchuk kent geen grenzen. Bij veel topspelers raak je onder de indruk van hun inzicht, techniek en diepe berekening, Ivanchuk schept kunst: er is helemaal niemand op de wereld die dit kan bedenken en uitvoeren.
Nikolay Kalinichenko verdient lof voor de bescheiden wijze waarop hij Ivanchuk het podium biedt. Ik ken geen analist die niet in meer of mindere mate over de rug van zijn onderwerp zijn eigen prachtige persoonlijkheid en schaaktalent aan het verkopen is. Kalinichenko is echter altijd to the point, neemt precies zoveel ruimte voor analyse als nodig is en heeft er plezier in om vooral Ivanchuks enorm brede opening repertoire te voorzien van relevante context. Op die manier komen Ivanchuks partijen volledig tot hun recht. Ik kan me niet voorstellen dat er één schaakliefhebber is die deze partijen niet in zijn kast wil hebben.