De handleiding is een grote steun voor de lesgever (schaaktrainer, ouder), zelfs voor een ervaren onderwijzer. Kant en klare lessen, aanwijzingen voor het werken met de werkboeken, hulp geven, noem maar op. Vrijwel alles staat erin.
Inhoud:
Inleidende artikelen over:
- de schaakontwikkeling van kinderen
- organisatie (nieuw)
- motivatie (nieuw)
- het lesgeven
- de leerstofvolgorde
- vragen stellen
- hulp bieden
- de werkboeken
- spelvormen
- leiding geven
Basisdeel stap 1
Voor het werkboek stap 1 zijn er 15 lessen.
1: Bord en stukken
2: Loop van schaakstukken
3: Aanval en slaan
4: De pion
5: Verdedigen
6: Schaak + schaak opheffen
7: Mat
8: Mat
9: De rokade
10: Voordelige ruil
11: Tweevoudige aanval
12: Remise
13: Mat zetten met de dame
14: En passant slaan
15: De notatie
Opstapje
In één lang hoofdstuk is er aandacht voor het lesgeven aan jonge kinderen en het werken met de twee opstapjes. Aandacht voor:
- Wat is het verschil met de gewone eerste stap?
- Kinderen van 6-9 jaar
- Waarneming
- Plaats ten opzichte van het demonstratiebord
- Hulpmiddelen
- Werkwijze
- Taal
Vervolgens lopen we door alle 'schaaklessen' (die we gezien de aanhalingstekens niet te letterlijk moeten nemen). De lessen voor de eerste stap in het basisdeel zijn het uitgangspunt. Per les staan suggesties voor het werken met de jonge leeftijdsgroep. De lesgever moet zelf bepalen wat de beste aanpak is voor de groep of eenling aan wie hij schaken leert.
Stap 1 plus
Voor het plusdeel zijn er 8 lessen.
1: Materiaal winnen
2: Verdedigen
3: Mat
4: Bordvisie
5: Verdedigen tegen mat
6: Remise
7: Mat bedenken
8: De vrijpion
De onderwerpen in het plusdeel zijn heel sterk gericht op het verbeteren van het zien van aanval en verdediging, kortom de bordvisie.
De stof is grotendeels bekend maar nu is er een extra facet van belang zodat de leerling een keus moet maken uit twee verschillende mogelijkheden. Dit geldt voor de lessen 'Materiaal winnen', 'Verdedigen' (verdedigen komt ook in 2 andere lessen aan bod) en 'Bordvisie'. Het ruimteaspect, nog steeds lastig op dit niveau, vinden we terug in de lessen over mat en remise. Beide begrippen verdiepen we nog enigszins en we geven andersoortige oefeningen. Bij een moeilijk begrip, en dat is mat zeker, helpt veelzijdig oefenen. In stap 1 plus moet de leerling echt denken en ervoor gaan zitten, anders lukt het niet.
Sommige lessen kunnen kort zijn. Zaak is dat de leerlingen op de juiste manier de opgaven moeten kunnen maken. Helemaal geen instructie is niet aan te bevelen.
