Het begint op te vallen: alweer een geweldig boek van Thinkers Publishing. Na de bijzonder vermakelijke autobiografie van Karel van der Weide nu partijen en verhalen van Ivan Sokolov, één van de oprichters van Thinkers Publishing. Sokolov is in 1968 geboren in Bosnië en in 1992 werd hij door de oorlog gedwongen zich te vestigen in Nederland. In 2002 nam hij de Nederlandse nationaliteit aan en speelde vele malen in het Nederlandse team.
Sokolov doet het mission statement van Thinkers Publishing eer aan: “We are convinced we can bring an excellent product, enabling our readers to improve their play and understand how chess can positively influence their Lives.”(de hoofdletter van Lives staat er echt!) Als iets duidelijk wordt uit het voorliggende boek is dat Sokolov het leven naast het schaken minstens zo belangrijk vindt als het schaken zelf. Sokolov is natuurlijk een geweldige aanvalsspeler en dit boek is schaaktechnisch een mer à boire. Maar wat dit boek onderscheidt van al die prachtige partijenverzamelingen van briljante spelers, zijn de verhalen en ongezouten meningen van Sokolov. In zijn hoofdstuk “Meeting the world greats” vertelt hij over zijn partijen en persoonlijke ontmoetingen met Tal, Smyslov, Spassky, Timman, Anand, Topalov, Kramnik en Carlsen. Uiteraard figureert Kasparov ook vaak in deze biografie, Sokolovs jeugdidool. Sokolov schrijft met humor en respect over de helden van weleer. Zo beschouwt hij Spassky als de meest onderschatte wereldkampioen. Één keer heeft hij tegen hem gespeeld. Na de partij spraken ze uitgebreid over de match Spassky-Fischer en hoe de psychologische oorlogsvoering van Fischer een nachtmerrie voor Spassky moet zijn geweest. Spassky wilde echter niets weten van beschuldigingen aan Fischers adres. Het was zijn eigen gebrekkige zenuwstelsel dat hem de das had omgedaan. Toen Sokolov na 20 zetten tegen Spassky tegen een slechte stelling aan zat te kijken bood Spassky hem remise aan. Sokolov accepteerd uiteraard direct. In de post mortem zei Spassky: “This was the last moment I could still offer you a draw and was hoping you would agree! With your knight on b5 we can still sell the press some crap the game being unclear. A few moves later it would have clear to everyone that my position being clearly better and I would need to play on until the end – which I had no longer the nerves for!”
Een ander prachtig hoofdstuk is “He should already have been dead.” Dit gaat niet over te lang levende wereldkampioenen, maar over hoe moeilijk Sokolov het vond om gewonnen stellingen te winnen. Het is voor mensen moeilijk om gebeurtenissen die hebben plaats gevonden te vergeten. Computers hebben daar geen probleem mee en hebben weinig moeite om in gewonnen stellingen waarin het tegen zit, gewoon de concentratie en de motivatie op te brengen om het punt binnen te loodsen. Sokolov laat vervolgens twee hartverscheurende en o zo leerzame partijen zien (tegen Timman en van Wely) waarin Sokolovs irritatie de overhand kreeg. Vooral de partij tegen van Wely is schitterend. Vanaf zet 30 heeft van Wely nog 1 minuut om een verloren stelling te verdedigen. Sokolov is overtuigd dat van Wely de 40 zetten niet gaat halen. Na zet 40 schrijft hij: “Loek had reached the time control with one second remaining on his clock. This 00:01 had a mesmerizing effect on me. Instead of being happy with the easy technical but winning endgame I was furious that the game was still on and this lucky bastard made it to the time control.” Vervolgens blundert hij woedend een pion weg, bereikt op fraaie wijze weer een gewonnen stelling om ook die weer te verprutsen. Schitterend! Kopen dit boek.
